گزارش پشت صحنه مجموعه "نشانی"
کنار هم قرار گرفتن فرهنگ های مختلف
[ مینا رازدشت ]
سینمای ما - هوا بشدت سرد بود. سوز و سرمای هوا نفس هر آدمی را میگرفت. بالاخره به کوچه 47 رسیدم. سربالایی خیابان یک طرف و سربالایی کوچه از طرف دیگر خستگی را دوچندان میکرد. به هرحال باید این سربالایی را پشت سر میگذاشتم تا به لوکیشن برسم. از دور تاکسی سمند زردرنگی را میبینم که چهرهای آشنا از آن پیاده شد.
کمیکه دقت میکنم، متوجه حضور آتنه فقیه نصیری میشوم. به نیمههای کوچه میرسم و از سربالایی کوچه به نفس نفس میافتم. از دور کسی با دست اشاره میکند که نزدیک نشوم و من خود را پشت درختی میرسانم تا مزاحم ضبط آن سکانس نشوم. دقایقی بعد از شنیدن این جمله که «الان میتوانید رد شوید» به گروه ملحق شدم.
هوا آنقدر سرد بود که حتی چای داغ دیشلمه هم نمیتوانست گروه را گرم کند و تنها عامل گرمابخش در سر صحنه سریال نشانی، صمیمیتی بود که بین اعضای گروه وجود داشت. اگر این سریال به پخش نوروزی برسد نتیجه تلاش گروه را میبینید.
در انتهای کوچه 47 مغازهای نسبتا کوچک قرار داشت که یکی از لوکیشنهای مجموعه بود. پس از سکانس پیاده شدن آتنه فقیه نصیری از ماشین، زمان استراحت کوتاهی میان گروه اعلام شد.
فرصت را مغتنم میشمارم و گفتگویی با مجید اوجی، تهیهکننده مجموعه انجام میدهم. اوجی در ابتدا درباره داستان نشانی میگوید: «این سریال زندگی دو خانوادهای را روایت میکند که درگیر مسائلی میشوند که لحظات تلخ و شیرینی را رقم میزند».
وی با اشاره به لوکیشنهای مجموعه گفت: «لوکیشنهای مجموعه تلویزیونی «نشانی» در سه بخش رامسر، تهران و خارج از کشور قرار دارد. سکانسهای مربوط به رامسر تمام شده و تصویربرداری در تهران هم ادامه دارد».
تهیهکننده مجموعه تلویزیونی نشانی با اشاره به سریالهای مناسبتی تصریح کرد: «نشانی یکی از سریالهای مناسبتی به شمار میرود، اما شرایط کار مناسبتی را ندارد؛ چرا که بسیاری از کارهای مناسبتی در دقیقه 90 شروع به کار میکنند، این در حالی است که این سریال از چند ماه زودتر کار خود را آغاز کرده تا در فرصت بیشتری کار را آماده کند».
هماهنگی نسبتا خوبی در ترکیب بازیگران وجود داشت. دلیلش را که پرسیدم اوجی پاسخ داد: «ترکیب مناسب بازیگران به دلیل هماهنگی میان من و رامبد جوان است که سعی کردم شرایط حضور بازیگران مورد نظر وی را فراهم کنم که خوشبختانه مشکلی در این باره نداشتم».
اوجی در پاسخ به این پرسش که چرا گاهی اوقات برخی بازیگران همیشه در نقشهای مثبت یا منفی ظاهر میشوند، گفت: البته این موضوع شامل بازیگران و شخصیتهای مجموعه ما نمیشود به عنوان مثال رامبد جوان که همیشه شاهد حضورش در نقشهای طنز بودیم، در سریال نشانی ایفاگر نقش یک شخصیت جدی است و در مقابل داوود رشیدی و پرویز پورحسینی که همیشه در کارهای جدی حضور داشتند، در این مجموعه نقشهای طنز را ایفا میکنند.
وی افزود: «البته گاهی اوقات چهره و نوع نگاه به بازیگر هم در ایفای نقش کمک میکند. برخی از چهرهها مهربان است و نمیتوان از آن چهره انتظار خشونت را داشت و حتی برای مخاطب هم غیرقابل باور است و این اتفاق در همه جای دنیا مرسوم است».
حرفهای فلسفی
بیش از این وقتش را نمیگیرم و به سراغ دیگر عوامل میروم که مشغول صرف ناهار هستند.
داوود رشیدی در گوشه سمت راست بنگاه املاکی پشت میز نشسته است. جلو میروم و احوالپرسی میکنم. وی با اشاره به نقش خود گفت: «نقش پدر خانوادهای را با عنوان «حمیدی» ایفا میکنم که بازنشسته ارتش است و در حال حاضر به کمک دامادش یک آژانس املاک را اداره میکند».
وی با اشاره به ویژگیهای هر نقش گفت: «این یک بحث پیچیده و فلسفی است و سالها فیلسوف بزرگ فرانسوی دیدرو به بررسی درباره آن پرداخته بود، این که بازیگر زمانی که در قالب نقش خود قرار میگیرد، آیا شخصیت خود را فراموش میکند یا این که اگر این نقش را فرد دیگری ایفا کند، به چه صورت بازی میکند، در هم آمیختن این دو پیچیده است».
این بازیگر تصریح کرد: «در هر نقشی محدودیت و آزادیهایی وجود دارد که این محدودیتها باید بسیار با دقت انجام شود و نقش را به گونهای ایفا کند که برای مخاطب قابل باور باشد. به این معنا که مخاطب متوجه محدودیتهای نقش نشود که به نظر بحث پیچیدهای است».
وی عنوان کرد: «در وهله اول کارگردان باید دقت بسیاری بر ایفای نقش بازیگران داشته باشد، به این معنا که کارگردان چشم بیدار کار است و سپس بازیگر قبل از ایفای نقش خود باید تحقیق کند و شناخت لازم را از نقشاش داشته باشد که البته کار سختی نیست». رشیدی تاکید کرد: «در همه حال هر دو نقش مثبت و منفی را تجربه کردهام که هیولای درون تجربه من در نقش منفی بود. معتقدم چهره از جمله مواردی است که باعث میشود به بازیگر نقشهای مثبت و یا منفی را پیشنهاد دهند. البته گاهی اوقات هم استثنایی وجود دارد که برخی بازیگران هر دو نقش مثبت و منفی را تجربه میکنند».
سکانس 57، نگاه روز، داخلی
حمیدی: اومد... بشین سر جات... خودتو مشغول نشون بده فکر نکنه ما مشتری نداریم.
(محسن پشت میز کارش مینشیند و خود را مشغول کار نشان میدهد، حمیدی گوشی تلفن را برداشته و صحبت میکند)
حمیدی: بله... مورد رو پسندیدید؟
(لیلا وارد مغازه میشود)
لیلا: hi
محسن: hi
حمیدی که همچنان به ظاهر با تلفن حرف میزند، به علامت سلام برای لیلا دستی تکان میدهد.
حمیدی: برای عقد قرارداد؟ .... صبح نه وقتمون پره... بعدازظهر تشریف بیاورید.... بله .... خدانگهدار.
لیلا: (رو به محسن) آقامحسن.... امروز چیزی هست ببینم یا نه؟
کات. از اول نور مناسب نبود.
برداشت دوم... سوم... چهارم... وسواسهای رامبد جوان برداشت این سکانساش را کمی طولانی میکند. از آنجا که او کارگردان خوشاخلاقی است، با روی باز میگوید: دقت کنید. نور، صدا، تصویر، شروع... .
کات.... انگار مشکلی پیش آمده که دقایقی استراحت اعلام میشود.
به بیرون از پنجره نگاه میکنم. فلورا سام را میبینم که از شدت سرما داخل ماشین نشسته است. از لوکیشن مغازه بیرون میروم تا با او درباره نشانی گپ کوتاهی بزنم. مرا به داخل ماشین دعوت میکند. سر صحبت را باز میکنم و ابتدا از طرح اولیه فیلمنامه میپرسم. فلورا سام نویسنده و یکی از بازیگران سریال است.
او ابتدا از نحوه نگارش فیلمنامه چنین گفت: «هدف از نوشتن فیلمنامه نشانی این بود که نشان دهم چگونه فرهنگهای مختلف در کنار هم قرار گرفته و از خوبیهای هم تاثیر میگیرند. وی افزود: بسیاری از فرهنگهای ایرانی همچون احترام به بزرگترها و... کمرنگتر شده و باید به نوعی بتوانیم این گونه فرهنگها را در داخل و خارج از کشور احیا کنیم».
نویسنده مجموعه تلویزیونی «نشانی» تصریح کرد: «قلم پرنیروترین سلاحی است که در دنیا وجود دارد و حتی در قرآن هم خداوند به قلم قسم خورده است. در واقع قلم از کارایی بالایی برخوردار بوده، به همین دلیل کسی که به سوی نگارش، پژوهش و تحقیق میرود، رسالت بزرگی را به عهده دارد».
وی با اشاره به وجه تمایز این فیلمنامه با دیگر فیلمنامههایش گفت: «اگر فیلمنامه «نشانی» را با «مشق عشق» مقایسه کنیم، میبینیم که مشق عشق ملودرام خانوادگی بود اما نشانی دارای مایههای طنز است».
سام تصریح کرد: «در این فیلمنامه شخصیتها را به گونهای چیدهام که در عین جدی بودن کارهایی را انجام دهند که این اتفاقات لحظات طنزی را به وجود بیاورد. وی تاکید کرد: در مجموعه نشانی هیچ اجباری به خنداندن مخاطب نداریم و با ایجاد موقعیتهای طنز خنداندن را به عهده مخاطب گذاشتهایم که هر وقت دوست داشت، بخندد».
سام با اشاره به نقش خود در این مجموعه گفت: «لیلا شخصیت اصلی داستان است و در اطراف لیلا شخصیتهای مختلفی وجود دارد که من یکی از این شخصیتها هستم که خودم هم با مشکلات خانوادگی دست به گریبانم، اما سعی میکنم لیلا را در حل مشکلاتش کمک کنم». وی در ادامه تاکید کرد: «متاسفانه کارگردانهای ما در انتخاب بازیگران تنبل هستند و بیشتر به سراغ بازیگرانی میروند که تجربه بازی در یک نقش را دارند».
گروه همچنان مشغول هستند، امیرحسین صدیق در حال گریم شدن است. از او میخواهم درباره نقشاش در سریال نشانی برایمان بگوید.
وی در این باره گفت: «من نقش محسن، داماد خانواده حمیدی را ایفا میکنم که البته مشابه این نقش را در سریال «داستان یک شهر» که چند سال پیش از شبکه تهران پخش شد، ایفا کردهام».
وی افزود: «به عنوان بازیگر همه تلاش خود را به کار میبندم تا مخاطب نقش مرا باور کند، البته سعی نمیکنم خودم را به شخصیت محسن نزدیک کنم، بلکه تلاشم این است براساس تشابهی که این نقش با اطرافیانم دارد، شخصیتسازی کنم».
بازیگر نقش داماد خانواده حمیدی در مجموعه نشانی تصریح کرد: «به نقش منفی بیش از نقش مثبت علاقهمندم، چرا که نقشهای مثبت سفارشی، سانسورشده و کلیشهای هستند، به همین دلیل نقش منفی جای کار بیشتری دارد و از جذابیت خاصی برخوردار است. این را هم باید بگویم که شخصیت محسن هم مثبت است و هم منفی».
صدیق تاکید کرد: «کارهای طنز را دوست دارم و امیدوارم ویژگی کار طنز را در ایفای نقشم داشته باشم، به هرحال جامعه با توجه به اوضاع و احوالی که دارد، نیازمند دیدن کار طنز است و اگر کار طنز از ترکیب بازیگران مناسب، کارگردانی صحیح و فیلمنامه پرمحتوایی برخوردار باشد، میتواند جذاب باشد».
گریم چهره صدیق به پایان میرسد. رامبد جوان به گروه آمادهباش میدهد و کمکم گروه برای ضبط آماده میشود.
در سریال نشانی بازیگرانی همچون داوود رشیدی، پروانه معصومی، رامبد جوان، آتنه فقیه نصیری، امیرحسین صدیق، فقیه سلطانی، برزو ارجمند، فلورا سام، پرویز پورحسینی و کورش تهامی ایفای نقش میکنند.
از دیگر عوامل سازنده این سریال میتوان به تصویربردار: سهیل نوروزی، تدوین: سیامک مهماندوست، صدابردار: محمد علیزاده، طراح صحنه و لباس: پیام حسینسوری، طراح چهرهپردازی: احسان روناسی، شیوا پاکنیت، عکاس: فریال اوجی، مدیرتولید: امیر ملکی و مدیر تدارکات: عباس دقاقی اشاره کرد.
مفرح و البته شاد
در فرصت کوتاه بین گرفتن دو پلان با رامبد جوان، کارگردان مجموعه گفتگویی میکنم. آخرین کاری که از رامبد جوان در تلویزیون شاهد بودیم، مجموعه تلویزیونی «گمگشته» بود که حدود چند سال پیش از شبکه سوم سیما پخش شد.
وی در ابتدا گفت: دو مجموعه تلویزیونی با عنوان «جاده باریک» و «باغ بلور» را در سال 81 ساختم که به دلایلی پخش نشد. این کارگردان تصریح کرد: دو سریال مذکور بنا به سفارش ستاد کاهش تقاضای مواد مخدر تهیه و تولید شد، اما متاسفانه پخش آن متوقف گردید.
وی در ادامه درباره سریال نشانی گفت: مجموعه تلویزیونی «نشانی» کار مفرح و شیرینی است که از متن روان و بازیگران توانا برخوردار است.
جوان تاکید کرد: لودگی و هجو گونهای از نمایش است و نباید گفت که سخیف است، شاید ما این گونه از نمایش را نپسندیم، اما دلیلی بر نفی آن وجود ندارد. گروه در حال آماده شدن است که ناگهان فریادی از سوی رامبد جوان بلند میشود. نگاهها به سمت او میرود و وی تنها یک لبخند نثار همه میکند که چیزی نیست، قسمتی از شلوارم به بخاری خورد و سوخت و همه یکدفعه زیر خنده میزنند.
منبع خبر : جام جم آن لاین